Agripark to wielofunkcyjna przestrzeń, która łączy produkcję rolną z rekreacją, edukacją i ochroną przyrody. W przeciwieństwie do tradycyjnych parków miejskich, agriparki są miejscami, gdzie uprawia się żywność, jednocześnie oferując mieszkańcom możliwość wypoczynku, spacerów, edukacji oraz wzmocnienia relacji z naturą. Zieleń nie jest tu tylko ozdobą – jest także źródłem pożywienia, miejscem wspólnotowych praktyk i regeneracji środowiska.
Spółdzielcza farma MOST na warszawskich Siekierkach jest przykładem agriparku regeneracyjnego. To 3,6 hektara dawnego terenu ogródków działkowych, który przez lata zarastał dziko, a dziś przekształcany jest z szacunkiem dla istniejącego ekosystemu. Zamiast zaczynać od pustej działki, MOST pracuje na tym, co zastał: jabłonie, mirabelki, derenie, dzikie róże i nawłoć kanadyjska tworzą ramę dla nowych upraw. Zamiast wycinać – adaptujemy. Zamiast ujarzmiać – współpracujemy z ziemią, roślinami, grzybami i zwierzętami.
Układ farmy – ścieżki, polany, strefy uprawne – nie został narzucony odgórnie, ale jest efektem dialogu z miejscem. MOST nie tylko produkuje żywność, ale także organizuje warsztaty, celebracje sezonowe, spacery botaniczne i wydarzenia społeczne. W centrum naszej wizji jest Adamah – osoba przyrodnicza, uznana statutowo za pełnoprawną członkinię wspólnoty. Adamah ma prawo veta w sprawach naruszających integralność farmy, a jej reprezentantka zasiada w Radzie Nadzorczej, pilnując, by rozwój miejsca szedł w zgodzie z potrzebami ekosystemu.
Agriparki stają się coraz popularniejszym modelem zrównoważonego zarządzania przestrzenią miejską. Oto kilka ważnych przykładów:
- Parco Agricolo Sud Milano (Włochy) – rozległy park rolny wokół Mediolanu (ok. 47 000 hektarów), który chroni tereny rolne przed urbanizacją i wspiera lokalne rolnictwo.
- Parc Agrari del Baix Llobregat (Hiszpania) – przestrzeń na obrzeżach Barcelony, integrująca działalność rolniczą z dostawami świeżej żywności do miasta i rekreacją mieszkańców.
- Oosterwold (Holandia) – eksperymentalna dzielnica w Almere, gdzie mieszkańcy są zobowiązani do przeznaczenia co najmniej połowy swojej działki pod uprawę żywności.
- Agro Food Park (Dania) – centrum innowacji rolniczych w Aarhus, gdzie przestrzeń zielona współistnieje z działalnością badawczo-rozwojową.
Wszystkie te przykłady pokazują różne podejścia do łączenia funkcji rolnych z miejskimi – od ochrony krajobrazu rolniczego, przez eksperymenty społeczne, aż po tworzenie nowych modeli gospodarki miejskiej.
Przeczytaj w więcej w raporcie CoopTech Hub Spółdzielcza farma miejska jako narzędzie rozwoju miejskiej strefy żywicielskiej i agroekologii. Zespół autorski: Joanna Erbel, Maja Kudła, Maciej Łepkowski, Katarzyna Przyjemska-Grzesik, Warszawa 2023
Spółdzielcza farma MOST
ul. Gwintowa 2
00-704 Warszawa
Spółdzielnia MOST (korespondencja)
ul. Grażyny 13 p. 307
02-548 Warszawa
spoldzielniaMOST@gmail.com
KRS 0001105001
NIP 5214069457
REGON 528612929